Ryszard Kapuściński przyszedł na świat w Pińsku 4 marca 1932 roku. Był dziennikarzem, publicystą, polskim reportażystą, poetą i fotografem, który zasłużył na miano „cesarza reportażu”.
Spis treści
Krótki życiorys Ryszarda Kapuścińskiego
Ryszard Kapuściński – przyszedł na świat w marcu 1932 roku, w Pińsku. Jako dziennikarz i publicysta, okazał się być z czasem wręcz królem polskiego reportażu. Jego ojciec był żołnierzem w 1939 roku służącym w Samodzielnej Grupie Operacyjnej „Polesie”. Jako 17-latek Kapuściński zadebiutował w dość popularnym wówczas tygodniku „Dziś Jutro”. Po ukończeniu studiów na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego podjął z kolei wobec możliwości pracę w „Sztandarze Młodych”. Niedługo po tym Kapuściński udał się w swoją pierwszą zagraniczną podróż, której celem zostały Indie. W latach 60. był ważnym korespondentem pracującym dla Polskiej Agencji Prasowej, będąc źródłem informacji wprost z Ameryki Łacińskiej oraz Afryki. Przebywał także w Etiopii oraz w Iranie. W późniejszym czasie również związany był Kapuściński m.in. z tygodnikiem „Kultura”. Pod koniec lat 80 w Anglii, a ściślej w Londynie, na podstawie jego wielkoformatowej publikacji zatytułowanej „Cesarz” mogła powstać interesująca sztuka wystawiana wówczas w Royal Court Theatre. W ciągu całego swego życia Kapuściński otrzymał ponad 40 nagród. Był członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Zmarł w styczniu 2007 na zawał serca.
Ze względu na ogrom materiału dziennikarskiego, jaki zgromadził na swym koncie Kapuściński, nazywany jest „cesarzem reportażu” bez sobie równych do dziś.
Biografia rozszerzona Ryszarda Kapuścińskiego
Urodził się w rodzinie o tradycjach nauczycielskich, jako syn Józefa. Jego ojciec walczył podczas kampanii wrześniowej, dostając się do radzieckiej niewoli. Wraz z kilkoma kolegami Kapuściński miał szczęście by zbiec z kolumny prowadzonej w kierunku na Smoleńsk i po zamianie ubrania na cywilne podjął decyzje o powrocie do Pińska. Później znalazł się u rodziny w Przemyślu, a następnie udał się w głąb niemieckiej strefy okupacyjnej. Pozostałą część czasów okupacyjnych Ryszard Kapuściński wraz ze swymi rodzicami spędził w miejscowości Sieraków w położonej w Puszczy Kampinowskiej, koło wsi Palmiry.
Jako 17-latek zadebiutował w tygodniku poetyckim „Dziś Jutro”. Maturę zdał w 1950 roku. Ukończenie studiów na Wydziale Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego pozwoliło mu na pracę w popularnym „Sztandarze Młodych”. Wstąpił do PZPR w roku 1953.
W 1956 otrzymał Złoty Krzyż Zasługi w nagrodę za swój reportaż „To też jest prawda o Nowej Hucie”, który doskonale opisał trudne warunki życia klasy robotniczej zaangażowanej w budowę kombinatu. Był to faktyczny początek blasku pisarskiego Ryszarda Kapuścińskiego.
Niedługo potem udał się w swoją pierwszą podróż zagraniczną, bowiem celem zostały Indie. W latach 60. pracował dla „Polityki”, ale i był korespondentem pracującym dla Polskiej Agencji Prasowej, był w związku z tym w Azji, Ameryce Łacińskiej oraz w Afryce. Przebywał także później w Iranie i Etiopii. W późniejszym czasie jego praca związana była m.in. z popularnym tygodnikiem „Kultura”. Pod koniec lat 80. w Londynie powstała na podstawie jego książki pt. „Cesarz” sztuka wystawiona następnie w Royal Court Theatre, a wystawiona pierwszy raz w 1987.
W ciągu całego swego życia otrzymał przeszło 40 nagród. W 1996 wyróżniony na przykład nagrodą imienia Jana Parandowskiego, z kolei w 1999 otrzymał Kapuściński nagrodę „Ikara”. Wybrany później przez środowisko dziennikarskie „Dziennikarzem wieku” w rozpisanym plebiscycie miesięcznika „Press”. Był również członkiem Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.
Swoistą niewiadomą pozostaje współpraca Kapuścińskiego z PRLowską Służbą Bezpieczeństwa. Dowiedzieliśmy się o tym stosunkowo niedawno, lecz nie ulega wątpliwości, iż dokonania jego w zakresie chociażby samego reportażu są niezwykle drogocenne jako dokumentujące stany faktyczne nawet w odległych zakamarkach świata. Natomiast same kontakty z SB bywały w życiorysach również innych wielkich epoki, będąc naznaczonymi jedynie przykrą koniecznością, jaka miała prawo zajść w państwie policyjnym.
Zmarł w styczniu 2007 na zawał serca.
Ciekawostki o Ryszardzie Kapuścińskim
- 2007 roku wybuchł skandal podtrzymywany przez jeden z polskich tytułów prasowych, a utrzymujący, że w okresie swej świetności dziennikarskiej, Ryszard Kapuściński był pracownikiem wywiadu PRL, czy tez SB. Odpowiednie dokumenty faktycznie mogły by potwierdzać to, zwłaszcza odnalezione w IPN, gdyby nie fakt, że pewne adnotacje okazują się z perspektywy czasu rutynowymi zapisami z prac reporterskich.
- Mszy żałobnej ku czci Ryszarda Kapuścińskiego przewodniczył kardynał Polski Józef Glemp.
- Ryszard Kapuściński pozostaje na drugim miejscu po Stanisławie Lemie najczęściej tłumaczonym polskim autorem. Zachwyca zwłaszcza jego wszechstronność zainteresowań oraz poziom obiektywizmu, jakim cechowało sie pióro Kapuścińskiego.
Cytaty Ryszarda Kapuścińskiego
„Historia jest często produktem bezmyślności. Jest bękartem ludzkiej głupoty, płodem zaćmienia, idiotyzmu i szaleństwa. W takich wypadkach jest robiona przez ludzi, którzy nie wiedzą, co czynią, więcej – nie chcą wiedzieć, odrzucają taką ewentualność z odrazą i gniewem. Widzimy ich, jak zmierzają ku własnej zagładzie, jak sami szykują na siebie wnyki, jak zawiązują sobie pętlę, jak pilnie i wielokrotnie sprawdzają, czy te wnyki i pętle są mocne, czy będą wytrzymałe i skuteczne.”
„Co to jest szachownica Stalina? On tak porozsiedlał narody, tak je pomieszał i poprzestawiał, że teraz nie można nikogo ruszyć, żeby nie ruszyć kogoś innego, żeby go nie skrzywdzić. Jest trzydzieści sześć konfliktów granicznych, a może nawet i więcej.”
Prawa autorskie do zdjęcia
Zdjęcie pochodzi z portalu wikimedia.org. Autorem jest Mariusz Kubik. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie GNU FDL.