Władcy Polski

Mieszko I

Mieszko I

Mieszko I, przyszedł na świat w roku gdzieś pomiędzy rokiem 922 a 945. Zmarł w roku 992. Był polskim księciem z dynastii Piastów, który sprawował władzę od roku 960 do końca swych dni, czyli do roku 992. Był pierwszym historycznym władcą Polski.

Krótki życiorys Mieszka I

Mieszko I został historycznym pierwszym władcą Polan, uważanym zarazem za faktycznego twórcę polskiej państwowości. Kontynuował politykę swojego ojca Siemowita, i dziadka Lestka, którzy jako władcy pogańskiego księstwa znajdującego się na terenach obecnej Wielkopolski, poprzez sojusze lub siłę militarną zdołali podporządkować sobie zarówno Kujawy, jak i Mazowsze i Pomorze Wschodnie. Przez większość okresu swojego rządenia Mieszko toczył walki o terytoria Pomorza Zachodniego, zajmując je aż po rzekę Odrę. W ostatnich swych latach życia przystąpił Mieszko także do wojny z Czechami, dzięki czemu zdobył Śląsk i prawdopodobnie tereny Małopolski.

Poprzez fakt ślubu swego w 965 roku z czeską Dobrawą i fakt przyjęcia chrztu w 966 roku, Mieszko I włączył swoje państwo w ramy zachodniego kręgu kultury chrześcijańskiej. Oprócz podbojów duże znaczenie miały także jego reformy wewnętrzne, mające na celu rozbudowę i usprawnienie działalności państwa.

Zachowane źródła każą stwierdzić, że Mieszko I był całkiem sprawnym politykiem, wodzem utalentowanym i władcą charyzmatycznym. Prowadził on zręczne poczynania dyplomatyczne, zawierając sojusz wpierw z Czechami, by następnie poprowadzić je tymi tez ślady ze Szwecją i niemieckim Cesarstwem. W polityce zagranicznej kierował się Mieszko rzecz jasna przede wszystkim racją stanu, umiejętnie wchodząc w układy nawet z wrogami. Synom pozostawił Mieszko państwo o znacznie wyższej niż poprzednio pozycji w Europie i z przynajmniej podwojonym terytorium.

Biografia rozszerzona Mieszka I

Niestety nie jest znane dzieciństwo Mieszka I, w tym również bardzo niewiele wiemy o jego przodkach. Wiadomo nam natomiast coś na temat imion jego przodków. Ojcem Mieszka I według źródeł dostępnych był Siemomysł, dziadem Lestek a pradziadem Siemowit lub Ziemowit. Można tez ustalić ramy czasowe panowania Mieszka – oto rozpoczęcie panowania przez Mieszka I jest datowane na rok 960 n.e.. Był to czas, w którym państwo Mieszka I zajmowało zaledwie terytoria dzisiejszej Wielkopolski, natomiast do głównych religii panujących należały wierzenia Słowian. Historycy mają dziś podstawy by sądzić, że Mieszko był nie tylko jak na swe czasy wybitnym przywódcą, ale był też znakomitym strategiem i politykiem. Doskonale Mieszko zdawał sobie sprawę, że to właśnie przyjęcie Chrześcijaństwa wzmocni młody organizm państwowy i jego pozycję jako władcy tegoż państwa, a przede wszystkim będzie w stanie zmniejszyć zagrożenie ze strony graniczącego na zachodzie Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego jak i na południu – ze strony Czech. Zdecydował się w końcu, jak wiadomo, na chrzest z Czech, słusznie wnioskując, że chrzest z Niemiec mógłby za bardzo go uzależnić od niemieckich cesarzy. . W tym celu w 965 roku wybrał się Mieszko I do Czech skąd przywiózł swoją przyszłą żonę Dobrawę, córkę księcia czeskiego Bolesława. Rok 966, czyli Mieszko I przyjmuje chrzest, więc Polska została wtedy krajem Polan chrześcijańskim. Ruszają wtedy prace usuwające pogańskie miejsca kultu, a w ich miejsce powstaje rozwój budownictwa sakralnego. W Poznaniu powstaje to wtedy pierwsze biskupstwo, na czele którego stanął biskup Praski Jordan. Na rok 968 przypada pierwsza fundacja pierwszej katedry (w Poznaniu). Kolejna Katedra zostaje powstała w Gnieźnie w latach 970-977.

Na lata 967-972 przypadły walki Mieszka I prowadzone na Pomorzu Zachodnim. Udaje mu się z czasem podporządkować część tamtych ziem. Niestety ówczesna agresja ze strony margrabiego Hodona z Marchii Wschodniej, sprawia, że Mieszko zaprzestaje walki na Pomorzu. W obronie kraju tymczasem udaje się pod Cedynie, gdzie odnosi wielkie i bezdyskusyjne zwycięstwo. Według źródeł, duża w tym zasługa Czcibora, czyli brata Mieszka, który przybył z odsieczą dokładnie w najważniejszym a kulminacyjnym momencie tamtej bitwy. 

Ostatecznie wygrana bitwa sprawiła, że Mieszko przejął kontrolę nad całym już wtedy Pomorzem Zachodnim. Obydwaj władcy natomiast przymuszeni przez Cesarza Ottona I zawarli między sobą pokój. Dodatkowo miał miejsce symboliczny fakt dotyczący wysłania przez Mieszka na dwór Cesarski jego syna Bolesława jako zakładnika.

7 maja 973 roku na nieszczęście Mieszka odszedł Cesarz Otton I. O tron rywalizowali wtedy pomiędzy sobą Otton II oraz Henryk zwany Kłótnikiem. Mieszko I wówczas to wraz z czeskim księciem Bolesławem II, poparł owego Henryka. Ostatecznie do władzy doszedł Otto II, który zachciał odpłacić się słowianom w osobie Mieszka i Bolesława, za jego zdaniem zdradę. W 977 roku umiera na dodatek żona Mieszka I Dobrawa. Dwa lata po jej śmierci Mieszko żeni się drugi raz, z niemiecką Odą, córką margrabiego Marchii Północnej Dytryka.

Na Zachodnich granicach wkrótce Mieszko sytuacje ustabilizował. Mieszko rozpoczął to wtedy przygotowania do wojeny z pozostałymi sąsiadami. W 981 roku miał miejsce fakt dotyczący tego, iż książę ruski Włodzimierz I Wielki przejął należące do Polski Grody Czerwieńskie. Natomiast w 983 roku umarł Cesarz Otton II. Rok później w Kwedlinburgu Mieszko zawiera układ ponownie z Henrykiem Kłótnikiem, jego to popierając jako kandydaturę na tron Cesarski. Niestety i tym razem Kłótnik przegrywa a Cesarzem zostaje potomek rodziny panującej Otton III.  Dopiero w 986 roku Mieszko poparł Ottona III jako nowego Cesarza Niemieckiego. W zamian prosił go o posiłki w walce z Czechami. W 987 roku Mieszko rozpoczął zatem okres 3-letniej wojny z Czechami. Ostatecznie w 990 roku Mieszko przyłączył do swojego państwa terytoria Małopolski i Śląska. Na rok przed śmiercią Mieszko I wydał natomiast ważny akt, nazywany Dagome Iudex. W dokumencie tym poddaje całe swoje państwo pod zwierzchnictwo Stolicy Apostolskiej. Śmierć Mieszka I datowana jest na 25 maja 992 rok.

Ciekawostki o Mieszku I

  • Mieszko I był pierwszym chrześcijańskim władcą Wielkopolski.
  • Trzeba przyznać, że Mieszko dość nieudanie popierał pretendenta niemieckiego do tronu za granicą zachodnia Polski, bowiem nie Ottona popierał on, a Henryka zwanego Kłótnikiem, który odniósł dwukrotnie sukcesyjna porażkę – za pierwszym razem po śmierci Ottona I, za drugim zaś po śmierci z kolei Ottona II.
  • Gall Anonim zdołał za swego życia utrwalić też pewną moralizatorską opowieść, wedle której Mieszko do siódmego swego roku życia był ślepcem. Jest tam mowa rzecz jasna o mniej dosłownym znaczeniu, a bardziej symbolicznym – oto był Mieszko ślepcem jako poganin, później natomiast odzyskał wzrok – dzięki przyjęciu chrztu.
  • Bitwa pod Cedynią, rok 972, czyli pierwsza znana konfrontacja zbrojna w dziejach polsko-niemieckich, a do tego pierwszy i najważniejszy triumf polskiego oręża nad siłami potężnego zachodniego sąsiada. Już tylko z tych względów tradycyjnie dawno już przydawano bitwie ogromnego znaczenia.
  • Większość historyków to Mieszkowi właśnie przypisuje włączenie w obszar kraju przyszłej stolicy – Krakowa.