Pisarze

Alfred Szklarski

Alfred Szklarski

Alfred Szklarski przyszedł na świat w Chicago 21 stycznia 1912 roku. Zmarł w Katowicach 9 kwietnia 1992 roku. Był polskim pisarzem specjalizującym się w zakresie literatury przyrodniczo-przygodowej dedykowanej młodzieży. Był również popularyzatorem wiedzy o polskich przyrodnikach i podróżnikach. Alfred Szklarski był autorem cyklu powieści w roli głównej z Tomkiem Wilmowskim.

Biografia i życiorys Alfreda Szklarskiego

Alfred Szklarski był synem Andrzeja Szklarskiego, więc przyszedł na świat w Stanach Zjednoczonych, bowiem ojciec jako działacz Organizacji Bojowej PPS został zmuszony w 1908 roku do emigrowania właśnie za ocean. Natomiast matką Alfreda była Maria z domu Karkosik. Nie dorastał jednak w USA cały czas – mając lat szesnaście wraz z matką powrócił na tereny polskie, co związane było z odzyskaniem przez ojczyznę niepodległości. Zatem znalazł się już w Polsce, a ściślej we Włocławku, by następnie migrować do stolicy, w której to podejmował w latach 1932-1938 studia w ławach Szkoły Nauk Politycznych Wydziału Konsularno-Dyplomatycznego. Tam też, na studiach, mógł poznać swą przyszłą żonę, Krystynę, z którą to zawarł związek małżeński 1 września 1939, w Warszawie.

Lata okupacji były dla Szklarskiego naznaczone twórczością – pisywał wówczas publikowane następnie powieści erotyczne, wśród których można wyróżnić pozycje zatytułowaną „Miłość marynarza” oraz „Piękna nieznajoma”. . Następnie jako A. Murawski publikował trzy przygodowe książki dedykowane dorosłym, pośród których można wspomnieć tą zatytułowaną „Żelazny pazur” z roku 1942, rok później Krwawe diamenty, a dwa lata później „Tajemnica grobowa”. Powieści te udawało mu się wydrukować siłą publikacji okupanta, który wypuścił je w wersjach polskich.

Rok 1944 oznaczał dla Alfreda Szklarskiego udział w Armii Krajowej, w której był działaczem urywającym się pod pseudonimem „Szklarz”, dzięki czemu mógł wtedy wziąć udział w powstaniu warszawskim. Zaledwie kilka miesięcy później mieszkał w Krakowie, by następnie już na stałe osiąść w Katowicach.

W roku 1949 za sprawą swych publikacji w tak zwanych gadzinówkach został Szklarski skazany na karę aż 8 lat więzienia. Natomiast w 1951 utwory Szklarskiego, które napisał pod pseudonimem Alfred Bronowski, zostały objęte cenzurą i wycofane z polskich bibliotek. Zwolniono go z więzienia dzięki mocy amnestii roku 1953. Na przestrzeni lat 1954–1977 Alfred Szklarski pracował jako redaktor katowickiego wydawnictwa „Śląsk”. Od 1957 nakładem tego wydawnictwa mogły ukazywać się kolejne powieści, a to z cyklu o Tomku Wilmowskim. Lata siedemdziesiąte to już trylogia napisana wspólnie z żoną, czyli „Złoto Gór Czarnych”.

Zwróćmy jednak uwagę na postać główną, którą stworzył Alfred Szklarski, ponieważ dzięki niej dowiadujemy się więcej o samym autorze. Otóż Tomek Wilmowski najprawdopodobniej przyszedł na świat w 1887 roku: na łamach prozy Szklarskiego poznajemy Tomka w 1902, osobę mającą wtedy 14 lat (co ciekawe, dzień urodzin bohatera autor zamieścił dopiero w 8. powieści cyklu). Wilmowski wówczas wychowuje się w u wujostwa Karskich w Warszawie. Ojciec Tomka przebywał za granicą ponieważ salwował się ucieczką w związku z nieudany spiskowaniem przeciwko caratowi. Wkrótce po jego wyjeździe zmarła matka chłopca.

Tomek jako bardzo ciekawy i spragniony życia chłopiec, uczył się dobrze, lecz nie mógł zostać prymusem w związku z faktem, iż zrusyfikowana szkoła wykładała też li tylko historię okupanta. Tomek tymczasem, będąc młodym patriotą, ponad wszystko wówczas chciał zasłużyć się dla kraju. Na przykład nie mówił z kolegami w języku rosyjskim, lecz po polsku – jak przystało na dobrego Polaka. Prawdziwą historię Polski poznał bowiem dzięki relacjom własnej matki. Miał szczególny talent do geografii. Natomiast największym marzeniem Wilmowskiego było znów spotkać ojca.

Pewnego dnia dom Karskich Jan Smuga, który jest przyjacielem Andrzeja Wilmowskiego. Zabrał on chłopca za sobą by doprowadzić następnie do jego spotkania z ojcem. Okazało się wówczas, że ojciec – Andrzej Wilmowski, to łowca dzikich zwierząt, który bardzo dużo podróżuje, wykonując swą pracę na zlecenie niemieckiego handlarza zwierząt nazwiskiem Hagenbeck, swoją drogą postaci autentycznej. Swoją pierwszą wyprawę odbył Tomek Wilmowski do Australii. Podczas podróży dane mu było poznać doświadczonego bosmana Tadeusza Nowickiego, człowieka pochodzącego również z Warszawy, z którym to następnie Tomasz zaprzyjaźnił się. Dzięki niemu bohater książki Szklarskiego nauczył się idealnie posługiwać bronia palną. Natomiast w już w samej Australii Wilmowski poznał swoją przyjaciółkę, a w później żonę. Opowiada o tych wydarzeniach pierwsza książka

Ciekawostki o Alfredzie Szklarskim

  • Alfred Szklarski posiadał wiele pseudonimów artystycznych, pod którymi publikował. Występował jako Alfred Bronowski, również Fred Garland, Alfred Murawski, czy też Roman Szklarski oraz Henryk Szklarski.
  • Alfred Szklarski jako autor słynnych powieści, bohaterem uczynił swoje poniekąd alter ego, postać kojarzoną z nim nierozłącznie, mianowicie słynnego bohatera – Tomka Wilmowskiego.
  • Alfredowi Szklarskiemu pozwolono publikować za okupacji, co było później przesłanką i źródłem aż ośmioletniego wyroku pozbawienia wolności, ponieważ władze radzieckie poczytywały to jako przesłankę współpracy Szklarskiego z Niemcami.
  • Swą jakże popularną trylogię opowiadającą o Tomku Wilmowskim napisał Szklarski wraz ze swą żoną, Krystyną.

Cytaty Alfreda Szklarskiego

„Mianowany przed kilkoma miesiącami dyrektor gimnazjum, Rosjanin Mielnikow, z niesłychaną surowością wymagał od swych wychowanków ślepego posłuszeństwa i przywiązania do carskiej Rosji. Niezwykła ta opowieść rozpoczyna się bowiem w roku tysiąc dziewięćset drugim, gdy znaczna część Polski znajdowała się pod zaborem rosyjskim. Znienawidzony przez uczniów nowy dyrektor wykazywał szczególną gorliwość w dziele rusyfikacji polskiej młodzieży. Mało mu było tego, że wszystkie lekcje prowadzono wówczas w języku rosyjskim. Mielnikow, a pod jego wpływem i niektórzy nauczyciele pilnie przestrzegali, aby uczniowie w szkole w ogóle nie rozmawiali po polsku. Dyrektor wiele czasu poświęcał również badaniu stosunków panujących w rodzinach wychowanków. Na każdym kroku węszył nieprzychylność Rosji, co w szkole znajdowało odbicie w ujemnej ocenie postępów w nauce.”

„Matka Tomka umarła w dwa lata po ucieczce swego męża za granicę, który jedynie w ten sposób zdołał uniknąć aresztowania przez carskich żandarmów. Ciotka Janina, pamiętając o tragedii siostry, bardziej niż ognia obawiał się wszelkich spisków politycznych. Przecież udział w nich, w najlepszym razie, groził zesłaniem na Sybir.”

Prawa autorskie do zdjęcia

Zdjęcie pochodzi z portalu wikipedia.org. Autorem jest Michał Bulsa. Zdjęcie zostało wykorzystane na podstawie licencji CC BY-SA 3.0.