Politycy

Adolf Hitler

Adolf Hitler urodził się w 1889 roku w Austrii, w miejscowości Braunau am Inn. Był politykiem niemieckim, kanclerzem i wodzem, a przede wszystkim dyktatorem i twórcą III Rzeszy, odpowiedzialnym za wybuch II wojny światowej i śmierć wielu milionów ludzi, w tym również Niemców. Był twórcą idei zwanej narodowym socjalizmem, na bazie której doszedł do władzy. Był między innymi rasistą, szowinistą, ksenofobem, homofobem, demagogiem i antysemitą.

„Mein Kampf”– owoc uwięzienia

Urodzony w Austrii, po ukończeniu szkoły średniej utrzymywał się ze sprzedaży obrazów swojego autorstwa, kształcąc się dalej na własną rękę. W czasie I wojny światowej był żołnierzem armii niemieckiej walczącej na froncie zachodnim, odznaczony dwukrotnie Żelaznym Krzyżem za męstwo. Po demobilizacji utrzymywał się początkowo będąc informatorem politycznym władz wojskowych. W 1919 wstąpił do NSDAP, nad którą to partią przejął pełne dowództwo po dwóch zaledwie latach. Był autorem puczu monachijskiego, za co został skazany na pięć lat twierdzy; w więzieniu napisał „Mein Kampf”, książkę, która została wkrótce głównym dokumentem programowym ruchu narodowosocjalistycznego. Pojawił się tam postulat „przestrzeni życiowej” dla Niemców, nazywając Niemcy „narodem panów”, co miało mieć uzasadnienie w kilku eklektycznych koncepcjach rasizmu biologicznego, agresywnego antysemityzmu, neopogaństwa oraz resentymentu związanego z przegraną I wojną. W całości program jakkolwiek eklektyczny, był dość spójnym zlepkiem adresowanym do rozczarowanych rzeczywistością Republiki Weimarskiej. Znane już poglądy prawicowe, nacjonalistyczne i radykalne, Hitler wyłożył nadto w sposób mętny, ale potrafiący mobilizować w oparciu o frustrację i nienawiść.

Konsekwentnie do pełni władzy

Po przedterminowym zwolnieniu z Landsbergu w roku 1924 Hitlerowi udało się skupić przy sobie grono zdolnych, oddanych i bezwzględnych współpracowników. Z ich pomocą, wykorzystując demagogie oraz syndrom oblężonej twierdzy, w tym swoją umiejętność porywania niemieckich tłumów, doprowadził w końcu lat dwudziestych do stałego efektywnego wzrostu wpływów partii, czyniąc z niej coraz poważniejszą siłę polityczną. Był mistrzem taktyki tamtego czasu i pierwszym politykiem, który potrafił wykorzystać zdobycze nowoczesnych środków technicznych, jak radio czy samolot. Umiejętnie kierował kreowaniem swojego wizerunku, przede wszystkim chciał się jawić jako bohater wojenny, który występuje przeciwko skompromitowanej kaście zawodowych polityków, również ascetyczny samotnik, wyjątkowo zatroskany o przyszłość Niemiec. Zwyciężył w wyborach parlamentarnych w 1932 roku, by w pół roku później przejąć stery koalicyjnego rządu. Wykorzystując prowokacje jaką był pożar Reichstagu, ale działając w majestacie prawa, zdobył szybko pełną władzę wykonawczą.

Pragmatyzm w służbie fanatyzmu

Po śmierci Hindenburga przejął dodatkowo uprawnienia przysługujące prezydentowi, co dało mu podstawy do zbudowania państwa w pełni totalitarnego oraz do „rewolucji narodowo-socjalistycznej”. Rozpoczął programowe ograniczanie praw podludzi, za jakich uważał Żydów i inne nacje niegermańskie, co w konsekwencji zaprowadziło do holokaustu, czyli masowej eksterminacji. Limitowany terror objął wszelkiej maści przeciwników reżimu, a nawet znalazł oponentów w szeregach dotąd najwierniejszych towarzyszy. Hitler za swoją misję dalekosiężną uważał budowę Tysiącletniej Rzeszy na wzór Cesarstwa Niemieckiego, zapewniając sobie światową hegemonię. Instrumentem miało być rzecz jasna wojsko, nad którym przejął bezpośrednią kontrolę w 1938 roku. W tymże roku 1938, wykorzystując bierną postawę mocarstw zachodnich, dokonał wcielenia do Rzeszy Austrii oraz zajął podobnież Sudety. Ułatwił mu to m.in. sojusz z Włochami. Sukcesy te utwierdziły Hitlera w przekonaniu o słabości Zachodu, ale nie tylko. Dalsze plany ekspansji zakłócił natomiast opór Polski. Aby zapewnić Niemcom dogodne stanowisko w kwestii polskiej, Hitler podjął decyzję o zawarciu paktu Ribbentrop – Mołotow, mimo że zwalczał komunizm i wyrażał otwartą wrogość względem ZSRR. Wówczas to jako Naczelny Wódz skupił się na dowodzeniu armią, co według różnych źródeł doprowadziło do pewnego braku koordynacji w polityce wewnętrznej, zwłaszcza że szybkie zajęcie Danii, Holandii, Norwegii i Francji wpływało decentralizująco. Wbrew radom sztabowców, po porażce w bitwie o Anglię w roku 1940 i niepowodzeniu dalszych rokowań z Mołotowem na temat umocnienia sojuszu, Hitler zdecydował się na tak zwany prewencyjny atak na ZSRR.

Początek końca pod Moskwą

Osobiste dowodzenie frontem wschodnim przejął po przegranej bitwie o Moskwę. Uważa się, że był to już okres, w którym Hitler zaczął popełniać coraz poważniejsze błędy strategiczne, a efektem były następne klęski pod Stalingradem i Kurskiem. Winnych tymczasem szukał wśród własnych sztabowców. Popadając w iluzję zdecydowany był kontynuować wojnę za wszelką cenę. Swoje nadzieje wiązał z nowymi rodzajami broni lub z załamaniem koalicji państw anglosaskich z ZSRR.

Samobójstwo

Adolf Hitler popełnił samobójstwo wraz ze swoją towarzyszką życia – Evą Braun. Wiele wskazuje na to, że tak być mogło, przy czym wraz z upływem kolejnych dziesięcioleci od zakończenia II wojny pojawia się w tej sprawie coraz więcej niejasności.

Ciekawostki

  • Adolf Hitler tak jak Józef Stalin miał niedowład lewej ręki i krótszy lewy bark, a przy tym obaj mierzyli niemal tyle samo wzrostu.
  • Nie lubił Chamberlaina. Po jednym ze spotkań stwierdził, że „następnym razem zrzucę tego starca ze schodów”.
  • Adolf Hitler był wegetarianinem.
  • Miał szafy z setkami identycznych mundurów.
  • Istnieje wiele pogłosek na temat tego, że Hitlerowi udało się uciec do Argentyny. W związku z tym powstała też książka autorstwa Igora Witkowskiego (dziennikarz zajmujący się m.in. historią II wojny światowej) pt. „Odessa i Hitler w Argentynie”.